Proces utraty świadomości narodowej przez ludzi z polskiej szlachty i arystokracji (o ile ją w ogóle mieli), przyjmowania świadomości państwowej i narodowej zaborcy trwał silnie aż po r. 1864. Przecięło go i skończyło powstanie. Zmu­siło do stanowczego, zdecydowanego wyboru. Po nim programów rezygnacji z narodowości, rezygna­cji z państwowości nie było, choć były programy odraczania walki o państwo. Przed r. 1863 takie programy były. „Narodowości poznikały. Dwa ko­lory rządzą światem, a to na to, żeby ci, co posiada­ją, nie posiadali. Stąd to ten ruch nieznośny partii, któren w całym świecie się rozszerza, a przybiera preteksta najszczytniejszej miłości ojczyzny, żeby dojść do celu”, pisał jenerał Wincenty Krasiński do syna Zygmunta w czerwcu 1831, tak określając isto­tę tych nurtów powstania, w których widział tylko anarchię i „znikanie narodu”.

Jakub Woźniak

Witam! Nazywam się Jakub Woźniak i jestem wykładowca na wydziale finansów i ekonomii Uniwersytetu Gdańskiego. Prowadzenie tego bloga to obok sportu i filmów, jedna z moich największych pasji i form komunikacji.